Đọc sách từ khi còn nhỏ là một kỹ năng thiết yếu cho việc học sau này của trẻ, và việc lựa chọn một cuốn sách phù hợp với độ tuổi của bé cũng vô cùng quan trọng. Ở mỗi độ tuổi, trẻ sẽ có sự phát triển về mặt hình ảnh, tư duy trực quan và nhận thức khác nhau. Sau đây sẽ là một vài gợi ý để Quý phụ huynh có thể lựa chọn được cuốn sách phù hợp cho trẻ mầm non dưới 3 tuổi.
Nội dung chính
Đối với trẻ 0-1 tuổi
Trẻ em ở độ tuổi này sẽ thích những cuốn sách có hình ảnh lớn, minh họa sáng sủa và đậm nét trên nền tương phản. Hãy tìm những cuốn sách có hình đơn giản, một trang một hình ảnh về các sự vật, hành động và sự kiện quen thuộc.
Những cuốn sách không chữ hoặc chỉ có rất ít chữ cùng với một bức tranh lớn là lựa chọn tuyệt vời. Các bài đồng dao và sách thơ dành cho trẻ sơ sinh cũng rất thích hợp cho lứa tuổi này.
Sách cần có thiết kế sống động hấp dẫn. Trẻ thích sách bìa cứng, sách có trang gấp, hoặc sách bằng vải mềm.
Đối với trẻ 1-2 tuổi
Cha mẹ có thể thử những cuốn sách có hình ảnh quen thuộc như động vật, đồ vật, trẻ em… và có hình ảnh hành động gần gũi với trẻ. Trẻ bắt đầu thích thú với những bức tranh có nhiều chi tiết hơn.
Đây là độ tuổi tuyệt vời để thử những cuốn sách có các âm thanh quen thuộc, đặc biệt là các bài hát thơ vè và những câu chuyện có gieo vần. Cha mẹ cũng có thể chọn những cốt truyện đơn giản có kết nối với trải nghiệm của chính con.
Trẻ vẫn thích sách làm từ bìa cứng với những bức tranh đơn giản, tươi sáng và chỉ có từ một đến hai sự vật trên một trang.
Đối với trẻ 2-3 tuổi
Trẻ tiếp tục thích các nhân vật quen thuộc, nhưng bắt đầu quan tâm đến những bức tranh với nhiều thông tin hơn. Ngoài ra, trẻ đang dần hình thành các kỹ năng tự phục vụ, nên sách về nội dung sinh hoạt hằng ngày cũng dễ khiến trẻ hứng thú.
Cha mẹ có thể chọn sách tranh ít chữ, ngắn gọn, đơn giản, có vần nhịp, với từ ngữ có thể phỏng đoán được để trẻ ghi nhớ. Trẻ trong giai đoạn này cũng đang tìm hiểu về cảm xúc, vậy nên sách có ngôn ngữ thể hiện cảm xúc điển hình ở lứa tuổi này cũng là một lựa chọn tuyệt vời.
Trẻ bắt đầu thích sách làm từ giấy — nhưng vẫn hứng thú với trang sách có ít hình ảnh và chỉ một chút câu chữ.
Một số quyển sách Tiếng Việt gợi ý cho trẻ dưới 3 tuổi:
“Bert oách xà lách” có thể coi là một cuốn sách tranh hoàn hảo cho trẻ từ 0-3 tuổi, với cốt truyện đơn giản nhưng đầy bất ngờ. Cuốn sách kể về ngày trọng đại của Bert, một chú chim non màu cam. Có lẽ các bạn nhỏ đều có thể nhớ lại cảm giác căng thẳng và âu lo khi buộc mình thoát ra khỏi “vùng an toàn”. Đối với Bert, một chú chim non, đó là việc lao mình khỏi cành cây trong nỗ lực học bay. Với lượng từ vừa phải trong cuốn sách dành riêng cho các bé đang bắt đầu làm quen với việc đọc sách, “Bert oách xà lách” chính là cuốn sách tạo động lực cực kỳ thích hợp cho bé khám phá những cuộc phiêu lưu bất tận!
Tác giả: Ole Könnecke (Dịch giả: Quỳnh Lê)
“Gõ Nhẹ Vào Thân Cây Kỳ Diệu” là món quà thú vị dành cho các bé từ 2 tuổi. Từng cái gõ nhẹ vào thân cây, tiếng vỗ tay hay những ngón tay ngọ nguậy sẽ giúp bé trở thành nhà ảo thuật đích thực, biến hoá thân cây trải qua bao thay đổi kì diệu. Không chỉ giúp trẻ rèn luyện khả năng bắt chước và các kĩ năng vận động, cuốn sách còn bồi đắp cho trẻ tình yêu thiên nhiên, cây cối và lòng tin và những phép màu cuộc sống.
Tác giả: Christine Matheson (Dịch giả: Thuỳ Dương)
“Bé xíu bé xiu” là bộ sách dạy kĩ năng cho bé từ 0-3 tuổi. Những cuốn sách mang màu sắc sặc sỡ và hình ảnh sinh động xuất hiện trên mỗi trang sách, thu hút thị giác của trẻ. Bộ sách giống như lăng kính nhìn ra thế giới bao la muôn sắc màu, giúp bồi đắp và củng cố những kỹ năng xã hội đầu đời, nuôi dưỡng một thế hệ công dân toàn cầu biết thấu hiểu và bao dung.
Tác giả: Todd Parr (Dịch giả: Lam)
“Tủ sách đầu đời của bé” là bộ sách giới thiệu những kiến thức, kĩ năng cơ bản dành cho trẻ từ 2 tuổi. Các trang sách có hình minh họa sinh động, được thiết kế lật mở, giúp tăng tính tương tác và gây bất ngờ cho bé. Mỗi khái niệm đều đi kèm bài tập ứng dụng kỹ năng phù hợp với lứa tuổi, giúp bé vừa học lý thuyết vừa thực hành.
Bộ sách gồm 6 quyển với các chủ đề gần gũi và cần thiết cho nhận thức: Thời tiết, Hình khối, Số đếm, Phương tiện giao thông, Đối lập, Trang phục.
Tác giả: Quỳnh Lê – Mai Ngô
Một số quyển sách Tiếng Anh gợi ý cho trẻ dưới 3 tuổi:
“Ten Little Fingers and Ten Little Toes” là cuốn sách được rất nhiều phụ huynh và trẻ em trên thế giới yêu thích bởi văn phong giản dị, nhịp vần điệu và lặp lại. Hình ảnh minh họa rất nhẹ nhàng, đáng yêu và mang giá trị tinh thần sâu sắc. Xuyên suốt là hình ảnh những em bé nhỏ, có đôi bàn tay, bàn chân nhỏ xíu được bố mẹ ôm ấp, vỗ về đầy yêu thương. Các bé sẽ cảm thấy có điều gì đó đặc biệt dễ thương ở những ngón tay và ngón chân của mình: “Bạn có mười ngón tay và mười ngón chân chứ? Hãy cùng đếm xem nhé!”
Tác giả: Mem Fox – Helen Oxenbury
“Baby Bear, Baby Bear, What Do You See?” là cuốn sách thứ tư trong bộ sách 4 cuốn nổi tiếng của Bill Martin Jr. và Eric Carle. Cuốn sách kể về một loài gấu ở Bắc Mỹ và mối quan hệ gắn bó của gấu con với gấu mẹ của mình. Trẻ yêu thích những hình ảnh về các con vật được minh họa trên trang sách lớn của Carle, và những từ vựng đầy thú vị của Martin. Các độc giả nhỏ tuổi luôn thích sự lặp lại và Baby Bear thì có rất nhiều mẫu từ quen thuộc. Cha mẹ có thể thử dùng mẫu từ của câu chuyện này để trò chuyện với bé: “My baby, my baby, what do you see? Do you see your mommy reading to you? I think you do.”
Tác giả: Bill Martin Jr. –Eric Carle
Cha mẹ có thể dễ dàng nhận thấy trẻ dưới 3 tuổi rất bị thu hút bởi hình ảnh những em bé khác. “Global Babies” là một cuốn sách về sự đa văn hóa tuyệt đẹp, với nhiều tấm hình của các em bé khắp nơi trên thế giới. Điều đáng yêu hơn cả là khuôn mặt của các em bé từ Mali đến Malawi, từ Peru đến Afghanistan, trong trang phục truyền thống của địa phương mình. Các bé như đang “giao tiếp” với ống kính và trở nên thật sống động với các độc giả nhí.
Tác giả: Global Fund for Children
“Mommies Say Shhh!” kể về cuộc sống sinh động ở trang trại. Tác giả Polacco đã sử dụng vần điệu du dương, ngôn ngữ lặp lại và hình ảnh minh họa bằng màu nước vô cùng phong phú, để diễn tả về rất nhiều loài động vật khác nhau và tiếng kêu của chúng. Bạn chó thì gâu gâu, bạn cừu thì be be, còn ngỗng thì kêu quàng quạc… Điều gì sẽ xảy ra khi tất cả những loài động vật đồng loạt lên tiếng? Sẽ rất ồn ào, và khi có em bé đang ngủ gần đó thì sao nhỉ? Các mẹ sẽ lên tiếng nói rằng “Suỵt…Suỵt…” Hãy trật tự nhé!
Tác giả: Patricia Polacco